Nevşehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Ürgüp

BİR DÜNYA KENTİ “ÜRGÜP”

Kapadokya’nın incisi olarak tabir edilen Ürgüp, Nevşehir ilinin 20 km. doğusunda bulunan; tarihi değerleri ile önemsenen nadide bir ilçesidir.

Ürgüp, tarih içinde farklı uygarlıklarca farklı isimlerle anılmıştır. Çoğu birbirinden esinlenerek türetilmiş olan bu isimleri kronolojik olarak şu şekilde sıralayabiliriz: 1)Osiana, 2)Hagios Prokopios, 3)Prokopi, 4)Burgut, 5)Birügüp, 6)Başhisar, 7)Ürgüp. (Ürgüp Tanıtma Vakfı Kültür Yayınları 2011)

Ürgüp ilçesi, kültürel ve doğal varlıkları ile bölge turizmine hareketlilik kazandırmış olup; yerli ve yabancı turist yoğunluğunun yaşanması ile cazibe merkezi haline gelmiştir. Kayakapı, Yunak, Dereler ve Esbelli Mahalleleri ilçenin en eski yerleşim alanlarıdır. Geçmişten günümüze kadar korunabilmiş birçok kaya yapısı ile geleneksel mimarinin özgün izlerini taşımaktadır.

Ürgüp ziyaretçilerinin gezip görebilecekleri yerler:

  • ÜRGÜP MÜZESİ: 1971 yılında açılmış olan müzede arkeolojik ve etnografik eserler sergilenmektedir. Bölgeden çıkarılmış olan  deniz ürünleri ve mamut dişi fosili bulunmaktadır.
  • ÜÇGÜZELLER (ÇATALKAYA): Ürgüp girişinde bulunan peribacalarıdır. Vadilik alan doğal anıt kapsamında olup, gezi tutkunlarının soluklanabileceği enfes manzaraya sahiptir.
  • TEMENNİ TEPESİ: Kaya yapılı olan tepe, 80 metre yükseklikte olup; Ürgüp seyir alanıdır.
  • KAYAKAPI: UNESCO’nun Dünya Mirası Listesine girmiştir.
  • ÜRGÜP KALELERİ: Ürgüp Kalesi, Kadı Kalesi ve Burhan Kalesi.
  • ÜRGÜP HIDIRELLEZ KİLİSESİ: Ürgüp girişinde bulunmaktadır.
  • ALTI KAPILI TÜRBE: 12 veya 13. Yüzyıla ait olan türbe, altıgen biçimindedir.
  • TARİHİ ÜRGÜP ŞEHİR HAMAMI: 1726-1727  yıllarında kesme taş kullanılarak yapılmıştır.
  • TARİHİ CAMİLER: Yahya Efendi Camisi, Esbelli Camisi ve  Karamanoğlu İbrahim Bey Camisi.
  • TARİHİ KONAKLAR: Bu Konaklarda zaman zaman filim çekimi yapılmaktadır.
  • DEVRENT VADİSİ (Pembe Vadi): Zelve Açık Hava Müzesi ile Ürgüp arasında bulunan vadi ismini deve şeklindeki peribacasından almıştır. Meryem Ana, Napolyon şapkası ve çeşitli hayvan  görüntüsündeki  peribacaları ilgi çekicidir.
  • KIZILÇUKUR VADİSİ: Güneşin güne veda etmeden önce son ışıklarını yansıttığı meşhur kırmızı vadi. Seyir terası bu şölene şahit olma fırsatı vermektedir.
  • ORTAHİSAR: Ürgüp’ün en eski beldelerinden biridir. Merkezinde Şato görünümünde yüksek kalesi bulunmaktadır. Kapadokya Kültür Müzesi, İshak Kalesi, Hallaç Manastırı ve çok sayıda kiliseleri görülebilecek yerler arasındadır. Soğuk hava depoları kasabaya ticari hareketlilik kazandırmaktadır.
  • MUSTAFAPAŞA: Ürgüp’ün 5 km güneyinde bulunan Mustafapaşa (Sinasos), tarihi eski evlerin bulunduğu şirin bir köydür. Osmanlı dönemine ait Mehmet Şakir Paşa Medresesi Özel Kapadokya Üniversitesinin yerleşesi olarak kullanılmaktadır. Kapadokya Sanat ve Tarih Müzesi (Bebek Müzesi), Eleni ve Vaslios Kiliseleri ziyaret edilebilir yerler arasındadır. Batısında yer alan Gomeda Vadisi Ihlara Vadisi’nin minyatürü gibidir. Damsa Baraj Gölü köye yakın bir mesafede olup, çam ağaçlarıyla kaplı mesire alanıdır.
  • Cemil Köyünde Keşlik Manastırı, Taşkınpaşa köyünde Selçuklu dönemine ait Taşkınpaşa Medresesi ve Camisi, Şahinefendi köyünde Sobesos Antik Kenti, Mazı köyünde bulunan kaya oyma yeraltı şehri görülmeye değer yerlerdir.
  • Ürgüp Yeşilöz köyünde Aziz Theodore Kilisesi; ‘’T’’ planlı ve merkezi kubbelidir. Karlık, Karain ve Karacaören köyü sınırları boyunca uzanan peribacaları ile içerisinde Roma dönemi Kaya Mezarlarının bulunduğu Küt Deresi gezginlere alternatif sunmaktadır.
  • Ürgüp’te her yıl Eylül ayı içerisinde Geleneksel Bağbozumu Festivali düzenlenmektedir.

Kaynakça:

- Ürgüp Tanıtma Vakfı Kültür Yayınları 2011

(Hazırlayan: Ayfer GÖKTAŞ İLGAR, Şef, Ürgüp Turizm Danışma Bürosu, 2018)

(Ürgüp Turizm Danışma Bürosu, Kasım 2018)